Marek Oramus

Statek badawczy zmierzający w stronę wielkich planet naszego układu słonecznego napotyka Arsenał, międzygwiezdną sondę obdarzoną inteligencją. Próby nawiązania z nią kontaktu są wielkim sprawdzianem dla załogi i jednocześnie dla ludzkości. Naukowcy spotykają w kosmosie coś, co ich przerasta i ponoszą spektakularną klęskę. Jedynie kosmonauta Adam Nyad, pyskacz, odmieniec, nie poddający się dyscyplinie, okazuje się jedyną nadzieją na zdanie sprawdzianu z człowieczeństwa.

Pierwsza po śmierci Stanisława Lema książka poświęcona jego osobie i twórczości, ukazuje odbiegający od przyjętego wizerunek wybitnego pisarza. Lem okazuje się nie tylko myślicielem prostującym drogi cywilizacji, ale także artystą pełnym sprzeczności, nękanym kompleksem niedocenienia, skonfliktowanym z bliskimi współpracownikami (np. z Franzem Rottensteinerem, swym wieloletnim agentem literackim).

Pierwsza po śmierci Stanisława Lema książka poświęcona jego osobie i twórczości, ukazuje odbiegający od przyjętego wizerunek wybitnego pisarza. Lem okazuje się nie tylko myślicielem prostującym drogi cywilizacji, ale także artystą pełnym sprzeczności, nękanym kompleksem niedocenienia, skonfliktowanym z bliskimi współpracownikami (np. z Franzem Rottensteinerem, swym wieloletnim agentem literackim).

Pierwsza po śmierci Stanisława Lema książka poświęcona jego osobie i twórczości, ukazuje odbiegający od przyjętego wizerunek wybitnego pisarza. Lem okazuje się nie tylko myślicielem prostującym drogi cywilizacji, ale także artystą pełnym sprzeczności, nękanym kompleksem niedocenienia, skonfliktowanym z bliskimi współpracownikami (np. z Franzem Rottensteinerem, swym wieloletnim agentem literackim).

Przez wielu czytelników „Dzień drogi do Meorii” uznawany jest za największe osiągnięcie literackie Oramusa. Opis Europy-7 zmagającej się z okupacją Ludu Hoam jako żywo przywodzi na myśl Polskę końca dekady stanu wojennego. Powieść, ukończona w roku 1988, a wydana w 1990, antycypuje upadek komunizmu i kłopoty wyzwolonych z niespodziewanie uzyskaną wolnością. Imponuje wynalazczość scenograficzna autora: potwonki, suwereni, lisy pustyni, czciciele żywności i latające sracze na długo zapadają w pamięć po lekturze. Tytułowa Meoria nawiązuje ironicznie do nazwy wzorcowego miasta komunistycznego z „Obłoku Magellana” Stanisława Lema.

Nurt socjologiczny w klasycznej postaci zamyka symbolicznie powieść Marka Oramusa Dzień drogi do Meorii. Powieść ta bywa postrzegana nawet jako summa fantastyki socjologicznej. Jej głównym tematem jest duchowy i materialny upadek ziemskiego społeczeństwa opanowanego przez kosmitów.

                                                                         Antoni Smuszkiewicz

12 opowiadań z początkowego okresu twórczości Marka Oramusa (koniec lat 70. i początek 80. ubiegłego stulecia). Po debiucie autor kontynuuje literackie eksperymenty z fantastyką socjologiczną, zwłaszcza w "Kompleksie Hioba", "Osadzie Meteor", "Barierze immunologicznej i "Baranach i armii lwów", nawiązującym do słynnej maksymy Napoleona.

Zawartość:

• Barany i armia lwów
• Bariera immunologiczna
• Drwale i dziewczyna
• Eutanazja
• Hieny cmentarne
• Kompleks Hioba
• Kwadrofoniczne delirium tremens
• Osada "Meteor"
• Sposób umierania
• Trudno nie być bogiem
• Witaj w domu
• Ziemia 410

Siódmy tom serii Powieści i opowiadania Marka Oramusa.

Jesienią 2007 roku ruszyły w  „Dzienniku Polskim” pierwsze odcinki „Kankana na wulkanie”.  Opisywana w konwencji kryminału Polska roku 2019 była miejscem, w którym jak w zwierciadle ogniskowały się problemy Unii Europejskiej. Była to także fantastyka bliskiego zasięgu – wydanie książkowe w 2009 roku dzieli od czasu akcji równe 10 lat. Dziś, po upływie tej dekady, czytelnik może sprawdzić, które przewidywania Oramusa się spełniły, które chybiły celu, a które jeszcze czekają, by się zmaterializować.

Bohaterem tej powieści jest współczesna nam Europa, słaba i wyrzekająca się budujących ją niegdyś wartości. A przez to wystawiona na pastwę innych cywilizacyjnych potęg, bardziej zdeterminowanych, ekspansywnych, wiernych swym ideałom. „Wie pan, dlaczego Europa znajduje się w bezładnej defensywie i jeśli nic się nie odmieni, to z kretesem przegra? Bo odpowiedzią na fundamentalizm religijny może być tylko inny fundamentalizm religijny. My zaś swojego fundamentalizmu wyrzekliśmy się jako rzeczy wstydliwej, zacofanej i zbędnej”, mówi jeden z bohaterów, wskazując na praprzyczynę wszystkich kłopotów – europejską nadtolerancję, obowiązującą niestety tylko w jedną stronę.
Włodzimierz Jurasz

Chociaż autorowi nieraz zdarza się wpadać w prześmiewczy albo ironiczny ton, problem postawiony w tej powieści jest śmiertelnie poważny. Dlaczego mało kogo obchodzi los ginącej Europy? Czy jest on przypieczętowany? Dlaczego dzień po dniu godzimy się na wyprzedawanie naszych tradycyjnych wartości? Kto je wyprzedaje i za czyje pieniądze?

Wiele ważnych dla fantastyki postaci zniknęło z niej w ostatnich latach, w kraju i za granicą. „Matka paranoja” reaguje na ich nieobecność, prezentując sylwetki, dokonania, omówienia utworów. Polecamy zwłaszcza rozmowy z Lechem Jęczmykiem, przeprowadzone w ostatnich miesiącach jego życia.

Na naszych oczach kończy się pewna epoka – co będzie dalej?

Atrakcją książki są teksty o wariantach końca świata, o piewcy paranoi Kurcie Vonnegucie, autorze „Drogi” Cormacu McCarthym, wynalazkach Stanisława Lema. Analiza podobieństw pomiędzy filmem „Matrix” a twórczością Adama Wiśniewskiego-Snerga ma w podtekście domniemany plagiat ze strony amerykańskich reżyserów. Czytelnik znajdzie także ostatnie Piąte Piwa oraz wywiady o cywilizacji i fantastyce udzielone przez Marka Oramusa w ciągu 30 lat.

Do opisu zjawisk teraźniejszych i przyszłych paranoja nadaje się wyśmienicie. Choć w paranoi ciężko się żyje, odwdzięcza się ona wytwarzaniem zdarzeń i sytuacji niekonwencjonalnych, które dla smakoszy warte są wszystkich pieniędzy.

(z przedmowy)

Nikt tak nie pisze o fantastyce jak Marek Oramus.

(pewien fan w przypływie entuzjazmu)

 SPIS TREŚCI

Przedmowa 

Wędrujący ciemną doliną 

Życie na różnych planetach 

Ci, którzy brną przez pole minowe  

Królowa Ekumeny  .

W krainie strąconych aniołów   .

Wędrujący ciemną doliną   

Dzieje jednego fantasty  

Nowe mapy piekła   

Świat według Snerga   

Nekrologi  

Dwa końce świata  

Dwa końce świata   

Postnuklearna idylla  

Matka paranoja   

Mroźne powietrze wolności   

Arka Otcetena   

O podobieństwach i zbieżnościach...   

Horror w bewatronie   

Mortalistyka, czyli życie pośmiertne nieboszczyków   

Demon von Neumanna 

Do pracy by się szło  

Demon von Neumanna   

Gry wojenne   

Nowe szaty wojny   

Co będzie z Polską?   

O czym mówią zwierzęta  

Stygmaty potworności  

Ostatnie Piąte Piwa  

QF, czyli Quantum Fiction  

Plac zabaw szatana  

Pierścień Warszawa   

Stany wewnętrzne  

Zmrocza przed wzroczami   

Korupcja i upadek Neuta z blokowiska   

Prosty homo sapiens   

Wariat wśród obłąkanych  

Sequele i prequele  

W piekle jeszcze weselej  

Dobrze, ale nie beznadziejnie  

Nad jaką katastrofą pracujemy?  

Tani arystokratyzm   

Ten Sylwester miał być na Księżycu  

Cóż po świecie bez tygrysa?   

Wróciłbym do młodych lat   

Plugawy kwiat fantastyki   

Żyję tak jak umiem  

Bat nad tyłkiem   

Błazeńskie podrygi władzy   

Lepiej żeby diabeł zastał mnie przy robocie   

Mięso i buty dla wszystkich  

W piekle jeszcze weselej  

Wszechświat jest bogaty w formę, a i w treść niebiedny  

Po prostu woziłem książki  

Wirus superstar  

My z niego wszyscy  

Fantastyka i futurologia  

Aneks  

Jaka piękna XIX-wieczna redakcja  

Kalendarz Lemowski 2094  

Skorowidz nazwisk  

• Król antylop
• Miaur
• Miejsce na Ziemi
• Nocne wyścigi w głąb Anny
• Rewolucja z dostawą na miejsce
• Uklejna
• Ukryty w gwiazdach
• Zima w Trójkącie Bermudzkim

                                    txt na IV str. okładki Rewolucji

       Drugi chronologicznie zbiór opowiadań Oramusa, ukazał się w 2002 roku. Zawiera 8 tekstów o różnorodnej tematyce. Koncerny genetyczne produkują zmodyfikowanych wyczynowców, uciekinier buduje wszechświat, aby się w nim ukryć, Hal Bregg z „Powrotu z gwiazd” walczy z reżimem, anioły zagłady zstępują na Ziemię, wiedźmin  ląduje w Warszawie AD 2000, aksamitna rewolucja wybucha ćwierć wieku później, Ziemia okazuje się kosmiczną Częstochową, a na wzgórzu Uklejna nad Myślenicami organizuje się oddział partyzancki po ataku Unii Europejskiej na Polskę.

Imponujący rozmach wyobraźni, zaskakujące wizje bliskiej przyszłości, znakomita forma literacka.

„Przyszłościowe” opowiadania Oramusa dotyczą naszych spraw, pomijanych najczęściej przez nowszą literaturę realistyczną głównego nurtu, która przedwcześnie zrzuciła z ramion płaszcz Konrada. (…) Jednoznacznie pociągające jest tu zaproszenie do finezyjnej zabawy w rozszyfrowywanie aluzyjnych sformułowań odnoszących się do pozaliterackiej rzeczywistości i lokalizowanie nieoznaczonych cytatów. Ten smak prozy Oramusa wyczuwa się po parokrotnej lekturze, dostrzegamy wtedy dystans autora nie tylko w stosunku do postaci, ale i całego przekornie skonstruowanego świata.

Antoni Smuszkiewicz


Dwa opowiadania z tomu noszą charakter polemiczny: „Miejsce na Ziemi” z „Powrotem z gwiazd” Lema, a „Zima w Trójkącie Bermudzkim” z całą literaturą fantasy. Z kolei w „Miaurze” występują wszystkie cywilizacje kosmiczne, jakie pojawiły się w twórczości Oramusa.

Debiutancka powieść Oramusa, otwierająca serię" Powieści i opowiadania Marka Oramusa.

„Śpijcie, zwycięzcy” to formuła, jaką w tej kulturze żegna się umarłych. Oto praktyka XXV wieku: wielkie grupy ludzi przeznacza się na zatracenie, by stojący wyżej pod względem technologicznym obserwatorzy mogli napawać się ich tragedią. Wizja zamkniętego, wielopiętrowo zmanipulowanego społeczeństwa odpowiada w wielu szczegółach polskiej rzeczywistości doby komunizmu. Książka, zaliczona w latach 80. do nurtu fantastyki socjologicznej, dziś odnosi się do pokrewnych zjawisk: podatności społeczeństwa na sterowanie przez władzę i kreowanie rzeczywistości przez telewizję. Choć przypomina pod tym względem słynny film „Truman Show”, powstała dwie dekady wcześniej.

Świat opisany przez Oramusa jest zły, posępny, ludzie w nim czynią sobie wyrozumowane łajdactwa, rządzi tym światem intryga i manipulacja, lecz mimo to nawet w tej klatce na szczury spotykamy co jakiś czas arystokratów ducha zdolnych do miłości, wielkoduszności, wreszcie – do wstydu.

                                                                                            Maciej Parowski

Książę Ciemności ponosi głowę. Na ulice wyjeżdżają czołgi. Groteskowo – ironiczny obraz Polski stanu wojennego. Na niebie, w Departamencie Spraw Ziemskich, Bóg Ojciec przeprowadza kontrolę. Przez specjalny wizjer święty Piotr przygląda się ludzkości. Widok nie jest budujący. W Piekle też nie marnotrawią czasu. Belzebub włącza się do rozgrywki. Stawia na generała Ślepowrona. Do zstąpienia na Ziemię przygotowuje się Al Leluja, mesjasz drugiej kategorii, który w ciągu ostatnich dziesięciu lat umierał trzydzieści siedem razy na różnych planetach kosmosu.

Krytyka dość zgodnie zakwalifikowała „Trzeci najazd Marsjan” jako głos przeciw rozpasanemu konsumpcjonizmowi. Wizja obcej cywilizacji organizującej nam na powitanie koncert spełnionych życzeń została potraktowana wręcz jako satyra. Zamysł autora był inny: biorąc na serio prognozy o powstaniu w okolicach 2030 roku sztucznej inteligencji, która zawładnie Ziemią, starał się wymodelować, jak ten proces przebiegnie. W jaki sposób SI ujawni się w całej swojej potędze, a ludzie dowiedzą się, że nie są już panami swojej planety? Oto prawdziwy temat i problem tej powieści.

Trudno zliczyć klasyczne wątki, które twórczo przetwarza „Trzeci najazd Marsjan”: oprócz nietypowej inwazji mamy intrygujące rozważania o naturze sztucznej inteligencji, polemikę z kolejną koncepcją ulepszania ludzkości na siłę „dla jej dobra” czy kwestię odpowiedzialności twórcy (Stwórcy?) za los swej kreacji. Patronują Oramusowi Stanisław Lem (mizantropia), Janusz A. Zajdel (przenikliwość socjologiczna) i bracia Strugaccy (troska o cudzy los). Ale cały ten koktajl jest produktem całkowicie autorskim, w niektórych partiach wspaniale warcholskim, w innych przerażającym. Wyszła z tego znakomita książka dla tych, którzy czytają, by rozumieć, a nie by zapomnieć

Piotr Gociek

Pierwszy najazd Marsjan to oczywiście „Wojna światów” Wellsa. „Drugi najazd Marsjan” zawdzięczamy braciom Strugackim. Trzeci najazd pomimo sielankowej atmosfery kończy się prawie unicestwieniem ludzkości.

Książka składa się z „małych opowieści o wielkim kosmosie”, a także z tekstów o końcu świata, o naszych wyobrażeniach na temat kosmitów oraz o udanych i chybionych próbach przewidywania przyszłości. Przy okazji 50-lecia lądowania na Księżycu autor zastanawia się, jak wyglądałaby ziemska astronautyka bez tego ciała niebieskiego, jak przedstawiano Księżyc w literaturze SF i czy dojdzie wkrótce do nowego wyścigu na Srebrny Glob. Nie obawia się dywagować o sensie Wszechświata oraz o pomyśle, że jest to gigantyczny komputer, który coś oblicza. Tytułowy tekst stawia tezę, że potrzeba było tak ogromnego nadmiaru masy, energii i przestrzeni, by w jednym miejscu kosmosu powstała cywilizacja istot rozumnych.
Nawet gdy autor bierze się za tematy podejmowane wcześniej w literaturze popularnonaukowej, czyni to w sposób odmienny od tradycyjnych ujęć. Wielokrotnie jego sądy idą pod prąd ustalonych poglądów. Dodatkową atrakcją jest odwoływanie się do literatury SF, która w ten sposób staje się tłem i kontrapunktem tych wywodów. Erudycja, kompetencja i szerokie spojrzenie na spektrum tematów związanych z miejscem ludzkości w kosmosie – oto zalety wyróżniające „Wszechświat jako nadmiar” z grona podobnych opracowań.
Czas Księżyca * Ogród planet * Wszechświat jako nadmiar * Piękne umysły * Koniec świata o dziewiątej * Obcy naszych marzeń * Nędza futurologii

Książka w serii Krytycy o fantastyce. Do kupienia wyłącznie na Solarisnet.pl

Zabawy słowne, gry językowe, humor sytuacyjny, ale i zafrasowanie nad losem utopionej w komunizmie ojczyzny to główne walory tej książki. „Człowiek idzie z dymem” pokazuje, skąd wziął się Marek Oramus, który w latach 80. stał się jednym z najważniejszych autorów polskiej fantastyki.

Książka w serii Krytycy o fantastyce. Do kupienia wyłącznie na Solarisnet.pl

Książka w serii Krytycy o fantastyce. Do kupienia wyłącznie na Solarisnet.pl

Marek Oramus, krytyk wyborny, obdarzony niepospolitym darem obserwacji świata, w tomie Problem kluczy do mieszkania w Piasecznie zebrał pięćdziesiąt siedem felietonów ze słynnego cyklu Piąte piwo. Pisał je dla miesięcznika „Fenix” w latach 90., potem dla „Nowej Fantastyki”.

Marek Oramus, krytyk wyborny, obdarzony niepospolitym darem obserwacji świata, w tomie Problem kluczy do mieszkania w Piasecznie zebrał pięćdziesiąt siedem felietonów ze słynnego cyklu Piąte piwo. Pisał je dla miesięcznika „Fenix” w latach 90., potem dla „Nowej Fantastyki”.

Marek Oramus, krytyk wyborny, obdarzony niepospolitym darem obserwacji świata, w tomie Problem kluczy do mieszkania w Piasecznie zebrał pięćdziesiąt siedem felietonów ze słynnego cyklu Piąte piwo. Pisał je dla miesięcznika „Fenix” w latach 90., potem dla „Nowej Fantastyki”.

Marek Oramus, krytyk wyborny, obdarzony niepospolitym darem obserwacji świata, w tomie Rozmyślania nad tlenem zebrał kilkadziesiąt felietonów ze słynnego cyklu Piąte piwo. Pisał je dla miesięcznika „Fenix” w latach 90., potem dla „Nowej Fantastyki”.

Marek Oramus, krytyk wyborny, obdarzony niepospolitym darem obserwacji świata, w tomie Rozmyślania nad tlenem zebrał kilkadziesiąt felietonów ze słynnego cyklu Piąte piwo. Pisał je dla miesięcznika „Fenix” w latach 90., potem dla „Nowej Fantastyki”.

Marek Oramus, krytyk wyborny, obdarzony niepospolitym darem obserwacji świata, w tomie Rozmyślania nad tlenem zebrał kilkadziesiąt felietonów ze słynnego cyklu Piąte piwo. Pisał je dla miesięcznika „Fenix” w latach 90., potem dla „Nowej Fantastyki”.

Książka otwiera serię Krytycy o fantastyce.

Krytyk typowy rusza na spotkanie z literaturą uzbrojony w przekonania, słowniki, encyklopedie, w wypracowane zbiorowo pojęcia literackie - jest trochę jak geograf, jak reporter uznanej gazety, przemierzający dzikie lądy z tragarzami, zapasami żywności i klimatyzowanym namiotem. Marek Oramus przypomina trampa, który brnie środkiem interioru, w kurzu i spiekocie, upija się z krajowcami i nad ranem, mimo kaca, poluje z nimi na krokodyle (...) Oramus ma do cholery intuicji, przenikliwości i chyba szczęścia, które jest zapłatą za nieszablonowość i odwagę (...) 

Książka otwiera serię Krytycy o fantastyce.

Dostępna wyłącznie na platformie Solarisnet.pl

Książka otwiera serię Krytycy o fantastyce.

Dostępna wyłącznie na platformie Solarisnet.pl