Krytyka

Kolejna publikacja z serii bestiariuszy autorstwa Witolda Vargasa, poświęcona tym razem stworom z Kraju Kwitnącej Wiśni. Poznamy tajemnicze i magiczne zwierzęta, demony oraz duchy nazywane w Japonii yokai. Stwory, które są częścią fantastycznego świata tego odległego kraju, należą do najbardziej przerażających na świecie. Autor przeanalizował wiele dokumentów, baśni oraz legend i odkrywa przed czytelnikami magiczny świat orientalnych istot o nadprzyrodzonych mocach. Nekomata wyciąga z grobów zmarłych, yamachichi wysysa z ludzi siły witalne, bezbronne furaribi błąkają się szukając ukojenia, a łaskawy baku emanuje szczęściem, odpędzając złe demony.

Legendarną Ursulę K. Le Guin miliony czytelników znają jako autorkę niezwykłych powieści science-fiction, ale jej dorobek obejmuje znacznie więcej gatunków literackich. Szczególne miejsce zajmuje w jej twórczości poezja, którą Le Guin pisała całe życie. Ten ostatni zbiór wierszy ukończyła tuż przed swoją śmiercią w 2018 roku. W "Dotąd dobrze" bezkompromisowo mierzy się ze śmiertelnością, pełna zdumienia dla tajemnicy, która się za nią kryje. Przesiąknięta naturalnym pięknem północno-zachodniego Wybrzeża, gdzie echo niesie melodię dziecięcych piosenek i mitów, ostatnia książka Le Guin jest ukoronowaniem jej długiej i bujnej kariery pisarskiej. Nie ma drugiego autora z wyobraźnią tak potężną i delikatną jednocześnie, jak Le Guin. Grace Paley - pisarka [Le Guin] Nigdy nie traci szacunku dla ogromu istnienia. Margaret Atwood - pisarka, poetka i krytyczka literacka Ursula K. Le Guin (1929-2018) - wielokrotnie nagradzana amerykańska pisarka science fiction i fantasy. Jej książki stały się klasyką nie tylko fantastyki, to kanon literatury pięknej - analizowany, poddawany badaniom literackim, antropologicznym i psychoanalitycznym. Pisała dla dorosłych, młodzieży i dzieci. Autorka scenariuszy filmowych, esejów, wierszy, tekstów piosenek. Uhonorowana wszelkimi możliwymi nagrodami przyznawanymi twórcom science fiction i fantasy, z Nebulą, Hugo i World Fantasy Award na czele. Justyna Bargielska - poetka, pisarka, dwukrotna laureatka Nagrody Literackiej Gdynia, dwukrotna finalistka nagrody literackiej Nike. Tłumaczona na wiele języków, "Dotąd dobrze" to jej debiut translatorski. Jerzy Jarniewicz - tłumacz Joyce’a, Rotha, Banville’a, Carvera i wielu innych. Krytyk literacki, znawca kontrkultury, autor trzynastu, tomów wierszy nagradzanych m.in. Wrocławską Nagrodą Literacką Silesius, dwukrotnie nominowany do Nike.

Koniec pisma i człowiek tracący podmiotowość w nowym dziele Jacka Dukaja.
Intelektualna podróż wokół najbardziej fascynujących zagadnień współczesnej cywilizacji – aż do jej kresu i do kresu człowieka.
Przez ostatnich kilka tysięcy lat pismo, książki i biblioteki były nośnikami i skarbnicami wiedzy. Technologia pisma stworzyła cywilizację człowieka. Myślenie pismem oznacza myślenie symbolami, ideami i kategoriami. Daje bezpośredni dostęp do wnętrza innych: ich emocji, przeżyć i poczucia „ja”. Wyniósłszy tę umiejętność na wyżyny sztuki, w istocie tworzy nasze życie duchowe.
W Po piśmie Dukaj pokazuje ludzkość u progu nowej ery. Kolejne technologie bezpośredniego transferu przeżyć– od fonografu do telewizji, internetu i virtual reality – wyprowadzają nas z domeny pisma. Stopniowo, niezauważalnie odzwyczajamy się od człowieka, jakiego znaliśmy z literatury – od podmiotowego „ja”.
„Mechanizm «wyzwalania z pisma» napędzają miliardy codziennych wyborów producentów i konsumentów kultury. Nie napiszę listu – zadzwonię. Nie przeczytam powieści – obejrzę serial. Nie wyrażę politycznego sprzeciwu w postaci artykułu – nagram filmik i wrzucę go na jutjuba. Nie spędzam nocy na lekturze poezji – gram w gry. Nie czytam autobiografii – żyję celebów na Instagramie. Nie czytam wywiadów – słucham, oglądam wywiady. Nie notuję – nagrywam. Nie opisuję – fotografuję”.
Literatura, filozofia, popkultura, neuronauka i fizyka – zaglądamy za kulisy cywilizacji i odkrywamy, że to nie człowiek posługuje się stworzonymi przez siebie narzędziami, ale to one coraz częściej posługują się człowiekiem.
Nadchodzą czasy postpiśmienne, gdy miejsce człowieka-podmiotu i jego „ja” zajmują bezpośrednio przekazywane przeżycia.
„Czy mogę powiedzieć o sobie: «jestem oglądaniem serialu», «jestem śledzeniem celebów na Instagramie»?”
Człowiek staje się maszyną do przeżywania.

Nowa odsłona Magazynu o fantastyce. 61 numer SFinksa przynosi:

WYWIADY SFINKSA
Z Feliksem W. Kresem rozmawia Wojtek Sedeńko

PROZA
Robert Sheckley "Zamek Skagów"

PUBLICYSTYKA
Elżbieta Żukowska "Debiuty kobiecej fantasy"
Jacek Sobota "Miłosz fantastyczny"
Wojciech Kajtoch "Dwa typy Lemowych wróżb"
Andrzej Zimniak - Mysi raj doktora Calhouna

RUBRYKI STAŁE

Artur Nowakowski - Kij w mrowisko - "Hałajkiewicz - ofiara powielonych opinii?"
Jacek Sobota - Wyznania idioty - "Czarny łabędź"
Marek Oramus - Mutacja nadmiarowa - "Wyrok śmierci z automatu"
Leszek Błaszkiewicz - Między nauką a fikcją - "FTL czyli szybciej niż światło"
Paweł Laudański -  Wiatr ze Wschodu - Jak wydawano fantastykę, Strugaccy
Maria Głowacka - Femispektywa - Fantastyczni chłopcy znów na Placu Broni
Marek Żelkowski - Paradoksy - "Pożeracze wolności"

WYDAWCY
Nowości wydawnicze
Wojtek Sedeńko - Opowieści o książkach
Zapowiedzi wydawnicze
Leszek Błaszkiewicz poleca

Książka poświęcona jest chorwackiej i serbskiej fantastyce gatunkowej analizowanej z perspektywy geopoetyki: związków tej twórczości z przestrzenią, a także rzeczywistością pozaliteracką. Szczególny nacisk położony jest na publikacje spod znaku fantastyki naukowej, fantasy i horroru powstałe w latach dziewięćdziesiątych XX wieku, ponieważ nastąpiły wówczas istotne przemiany paradygmatu tamtejszej fantastyki, polegające przede wszystkim na hybrydyzacji gatunkowej utworów oraz włączaniu do nich lokalnych motywów i miejsc, dotąd praktycznie nieobecnych. Refleksja nad literackimi geografiami wyobrażonymi oraz przekształceniami matryc gatunkowych w tekstach pozwala na zadanie pytań o stosunek analizowanej fantastyki do kluczowych problemów współczesności oraz określenie jej subwersywnego lub koncyliacyjnego charakteru wobec dominujących wówczas ideologii.