Krytyka

Kolejna publikacja z serii bestiariuszy autorstwa Witolda Vargasa, poświęcona tym razem stworom z Kraju Kwitnącej Wiśni. Poznamy tajemnicze i magiczne zwierzęta, demony oraz duchy nazywane w Japonii yokai. Stwory, które są częścią fantastycznego świata tego odległego kraju, należą do najbardziej przerażających na świecie. Autor przeanalizował wiele dokumentów, baśni oraz legend i odkrywa przed czytelnikami magiczny świat orientalnych istot o nadprzyrodzonych mocach. Nekomata wyciąga z grobów zmarłych, yamachichi wysysa z ludzi siły witalne, bezbronne furaribi błąkają się szukając ukojenia, a łaskawy baku emanuje szczęściem, odpędzając złe demony.

Niniejszy tom jest kolejnym zbiorem studiów na temat fantastyki i problemów związanych z jej badaniem opracowanym przez literaturoznawców z Uniwersytetu im. Marii Curie-Skłodowskiej. Autorzy poszczególnych artykułów zajmują się tu analizą tekstów literatury i kultury albo mało znanych, albo nieczytanych dotąd głębiej w kontekście fantastyki, bytującej w polskim literaturoznawstwie wciąż trochę na obrzeżach dyscypliny. Literatura polska dialoguje tu z obcą, utwory dziewiętnastowieczne - z dwudziestowiecznymi. Tom udowadnia, z jednej strony, wagę fantastyki jako jednego z najważniejszych języków modernizmu. Z drugiej zaś pokazuje, jak fantastyka najnowsza, dokonująca ciągle "przerabiania" motywów modernistycznych, otwiera je na dzisiejsze konsekwencje odkryć nauki i technologii.

„Ja z latami zacząłem mieć poczucie misji. Misji w tym sensie, że przyszedłem, aby pewne rzeczy powiedzieć, ludzie mają tego wysłuchać, a następnie świat ma być… może nie zbawiony i poprawiony, ale jednak, że się do ogólnej poprawy świata przyczynię” – pisał Stanisław Lem. Czy tak się stało? Czy jakakolwiek literatura może posiadać aż taką moc? A może dzieło Stanisława Lema nie pomogło w naprawie świata, ale ułatwiło niektórym z nas jego odbiór?

Lem: Reaktywacja. Kongres Lemologiczny to pozycja obowiązkowa dla wszystkich fanów Stanisława Lema, wielbicieli literatury, filozofii i futurologii, ale też – a może przede wszystkim – nauki. Autorowi Solaris najbardziej bowiem zależało na byciu docenionym przez przedstawicieli nauk ścisłych, sam się za kogoś takiego uważał, określał się mianem „ducha pierwszej klasy”, którym powinni zajmować się byty mu podobne. Tylko trochę żartował. Lem: Reaktywacja. Kongres Lemologiczny to w pewnym stopniu spełnienie jego marzenia.

Książka powstała jako efekt organizowanego we Wrocławiu w 2016 Kongresu Lemologicznego. O twórczości Stanisława Lema rozmawiali przedstawiciele różnych dyscyplin – astronomowie, matematycy, informatycy, biolodzy, literaturoznawcy, językoznawcy, filozofowie oraz filmoznawcy. Ale nie tylko, bo jeden z rozdziałów książki to rozmowa autorów, których pisarstwo Lema ukształtowało – w tym ojca polskiego fantasy Andrzeja Sapkowskiego. Lem: Reaktywacja. Kongres Lemologiczny to potężna pozycja, która ukazuje wielość kontekstów, w których można analizować Stanisława Lema. To setki stron wiedzy i opinii ekspertów i miłośników. Portret autora, filozofa, futurologa i człowieka.